“Chiến tranh đặc biệt” là một trong cha loại hình chiến tranh của chiến lược quân sự toàn cầu “phản ứng linh hoạt” của đế quốc Mỹ. Đặc điểm chủ yếu của chiến lược này là đế quốc Mỹ không trực tiếp cai trị mà trải qua chính quyền và quân đội tay sai làm công cụ tiến hành chiến tranh; với vũ khí, phương tiện chiến tranh, tài chính của Mỹ và do cố vấn Mỹ chỉ huy.
Bạn đang xem: Ấp chiến lược là gì
Để thực hiện chiến lược chiến tranh đó, đế quốc Mỹ đã áp dụng khiếp nghiệm “chống quân nổi loạn” của đế quốc Mỹ đã thành công ở Philipin, của thực dân Anh thành công ở Malaysia vào những năm 40 và 50 và chuyển vào miền nam giới chính sách mới sở hữu tên là Strategic hamlet – ấp chiến lược.
Mỹ xem việc thiết lập “ấp chiến lược” là một “quốc sách” có ảnh hưởng quan trọng đến sự thành bại của các kế hoạch chiến tranh. Mục đích của “quốc sách” này là nhằm chiếm đất, giành dân, kiểm soát nông thôn, phá hoại hậu phương và căn cứ cách mạng, tiến tới cô lập và tiêu diệt hoàn toàn các lực lượng cách mạng, hòng áp đặt chủ nghĩa thực dân mới ở miền nam giới Việt Nam.
Để đạt được mục tiêu đề ra, chính quyền Sài Gòn đã quy định sáu tiêu chuẩn đến việc hoàn thành một ấp chiến lược”
Tiêu chuẩn 1: Đã thanh toán cộng sản nằm vùng và đã phối hợp với cảnh sát, hội đồng xã, trưởng ấp để kiểm tra nhân – vật – lực tại ấp chiến lược.
Tiêu chuẩn 2: Đã phối hợp với công – dân – vụ, thông tin… để vận động quần chúng tổ chức thành đoàn thể nhân dân.
Tiêu chuẩn 3: Đã hướng dẫn cắt cử mọi tầng lớp quần chúng về bổn phận của họ lúc bình thường và lúc có biến.
Tiêu chuẩn 4: Đã hoàn thành rào, chông, giao thông vận tải hào, hầm kín trong mỗi nhà, v.v…
Tiêu chuẩn 5: Đã tổ chức “mật” nhị tiểu tổ đặc công cho mỗi ấp chiến lược.
Tiêu chuẩn 6: Đã tổ chức bầu “kín” ban trị sự và thiết lập mùi hương ước.
Sau một thời gian thực hiện, Mỹ bổ sung thêm hai tiêu chuẩn nữa là:
- “Đã huấn luyện và vũ trang bạn teen chiến đấu”
- Đã tổ chức hệ thống tin tức và liên lạc để xin tiếp viện” <1>
Theo 8 tiêu chuẩn trên, Mỹ – Ngụy đã tiến hành xây dựng một hệ thông ấp chiến lược như những nhà tù khổng lồ, dồn dân, rào làng như những nhà tù khổng lồ, dồn dân, rào làng: với ba vòng rào, trong cùng là cọc tre vót nhọn, giữa là chông, ngoài cũng là dây kẽm gai, quanh các vành đai là hào sâu và các bờ thành có những tháp canh và đồn bốt.
Như vậy, chính sách bình định miền phái mạnh bằng dồn dân, lập ấp chiến lược trong thời điểm này được nâng lên tầm chiến lược, không chỉ để đè bẹp, kiểm soát nhân dân, tách dân với cách mạng, nhằm tiêu diệt phong trào cách mạng, không chỉ biến nông làng từ địa bàn chiến lược của ta thành hậu cứ xung yếu của địch, mà còn xây dựng nông buôn bản miền nam giới thành thuộc địa kiểu mới phục vụ lâu dài đến chủ nghĩa thực dân.
“Việt cộng muốn xâm nhập vào trên đây phải vượt bố sông trèo cha núi (sông, núi vày địch đặt ra để chỉ những mương sâu và bờ thành cao phủ quanh ấp chiến lược. Mương sâu 2m, rộng 2.5m. Đất đào mương đắp bờ thành cũng cao 2m, rộng 2.5m, ở chân thành và bên trên mặt bờ thành, từng chặng có lô cốt ngầm và lô cốt nổi). Trước khi qua sông thứ nhất, Việt cộng phải trả giá rất đắt với bãi mìn rãi thảm. Qua sông phải chìm tận đáy sông vì lòng sông đầy chông, mìn, kẽm bùng nhùng. Muốn vượt núi cũng phải qua bãi mìn dày đặc bên trên sườn núi và hệ thống lô cốt ngầm chằng chịt, đài quan liêu sát có trang bị súng lớn, có đèn pha cực sáng” <2>.
Bên vào ấp có nhà tù, sân bay trực thăng, kho vũ khí, kho tập trung lúa của dân…, có những ấp chiến lược đặt ở giữa vòng đồn bốt vây xung quanh để khống chế quần chúng. # hoặc tạo thành những vành đai trắng, gây khó khăn mang lại ta vào việc bắt liên lạc, nắm cơ sở trong dân.
Sau lúc rào làng, dồn dân vào những khu vực đã chọn, các “cán bộ bình định” tiến hành phân loại dân vào từng ấp để thực hiện khẩu hiệu “phát giác nội tuyến, tấn công toàn diện”:
- Đối với dân loại 1 là những gia đình cách mạng tuyệt có cảm tình với cách mạng: gom vào một lô riêng rẽ để theo dõi và đàn áp.
- Đối với dân loại 2 là loại “lưng chừng” tiến hành chính sách lôi kéo, dụ dỗ, ly gián lẫn nhau.
- Đối với dân loại 3 là những gia đình binh sĩ, ác ôn, có công với chính quyền không đúng Gòn: thực hiện chính sách ưu đãi và sử dụng họ làm lực lượng nồng cốt để theo dõi, khống chế dân chúng trong ấp”.
Bộ máy kìm kẹp xen kẽ chằng chịt vào dân, gồm trưởng liên gia, trưởng ô, trưởng ấp, vày thám, gián điệp, hội đồng hương chính, dân vệ, công dân vụ, bọn phản động cách mạng… Mỗi xã có từ trăng tròn đến 30 tên cán bộ bình định. Bọn này đều nêu khẩu hiệu “cùng ăn, cùng ở, cùng làm” với dân, dẫu vậy thực chất là để tổ chức do thám, gián điệp phối hợp chặt chẽ với bọn tề, bảo an, dân vệ nhằm khống chế, kìm kẹp quần chúng.
Ngoài ra, địch tăng cường rải chất độc hóa học với bài bản lớn và ác lệt nhằm triệt phá mùa màng, khủng bố tinh thần dân chúng ở những vùng có phong trào cách mạng mạnh, từng bước dồn dân lập ấp chiến lược, phát quang quẻ những vùng có cây cối rậm rạp, triệt lương thực của quân du kích. Mỹ – Diệm còn dùng chất độc trộn vào gạo, thuốc men và các loại thực phẩm khác bán ở các vùng căn cứ của ta làm mang đến dân hoang mang sợ hãi phải chạy vào các ấp chiến lược.
Quốc sách ấp chiến lược là sản phẩm của những chuyên viên hàng đầu chống “chiến tranh nổi dậy” của bộ máy chiến tranh đế quốc bên trên thế giới, được đế quốc Mỹ và chính quyền Sài Gòn coi là “bửu bối” để “đánh bại Việt cộng”, là cuộc đại đồ sộ quyết định sự trường tổn của chế độ, vì vậy đây là một thách thức đầy gay go và quyết liệt đối với cách mạng miền phái mạnh trong giai đoạn này.

Đồng bào Kon Tum sát cánh bên các chiến sỹ giải hòa trong buôn buôn bản dọc mặt đường 19
trong phần đa ngày Tây Nguyên được giải phóng. (Ảnh: bốn liệu TTXVN)
Tài liệu tham khảo
<1>. TS. Trần Thị Thu Hương, Đảng lãnh đạo cuộc đấu tranh chống phá “quốc sách” ấp chiến lược của Mỹ – Ngụy ở miền nam Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2003, trang 49
<2>. Trích Lịch sử Tỉnh ủy Bình Dương, Nguyễn Bá Niên, 92 ngày đêm đánh phá khu ấp chiến lược “kiểu mẫu” Bến Tượng, trang 3.
<3>. TS. Trần Thị Thu Hương, Đảng lãnh đạo cuộc đấu tranh chống phá “quốc sách” ấp chiến lược của Mỹ – Ngụy ở miền phái mạnh Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2003, trang 53.
Xem thêm: Thủy Tinh Hữu Cơ Là Gì Và Các Ứng Dụng Của Nó, Thuỷ Tinh Hữu Cơ
<4>. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Giáo trình Trung cấp lý luận chính trị – hành chính, Những vấn đề cơ bản về Đảng Cộng sản và lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb Lý luận Chính trị, Hà Nội, 2017, trang 205.